تحلیل مالی
تحلیل مالی در کسب‌و‌کار
برای رسیدن به یک مقصد مطمئن باید در ابتدا مسیری مطمئن پیدا کرد و برای داشتن مسیری مطمئن به مشخصات نقشه و راه یا داشتن یک راهنما نیاز است. در یک کسب و کار هدف نهایی مجموعه یعنی همان مقصد مثال ما سودآوری مالی مجموعه است و مسیر رسیدن به این مقصد از ایستگاه‌های مختلفی می‌گذرد و نقشه‌ی این مسیر تحلیل مالی است ؛ تعجب که نکردید ؟ تحلیل مالی فرآیندی حیاتی است ، تصور کنید در مسیری هستید برای رسیدن به مقصد نقشه و راهنما ندارید ، امکان بیراهه رفتن چقدر بالاست ؟ پس برای یک مجموعه‌ی کسب و کار نیز داشتن نقشه و راهنمای مناسب لازم و ضروری است .
با تحلیل مالی ، نقاط قوت و ضعف مجموعه را به خوبی و روشنی می‌بینید. تحلیل مالی، زبان و ادبیات مشترک بین شما و سرمایه‌گذاران، بانک‌ها و سایر افراد ذی‌النفع در مجموعه و کسب و کارتان است. در واقع شما در این مرحله از پروسه‌ی یک کسب و کار به بررسی داده‌های مالی ، ارزیابی عملکرد در گذشته ، منافع و ضررها و پیش‌بینی آینده ، مدیریت منابع، کاهش ریسک و بهبود بهره‌وری به صورتی دقیق و شفاف می‌پردازید . در این مقاله، به بررسی مفاهیم و اصول تحلیل مالی، ابزارهای مهم، ساختار و نمونه‌های کاربردی در دنیای کسب و کار می‌پردازیم.
شالوده‌ی تحلیل مالی
در شالوده‌ی تحلیل مالی تعریفی به نام صورت مالی داریم که بر سه فاکتور پایه‌ریزی می‌شود. شامل ترازنامه، صورت سود و زیان، و صورت جریان وجوه نقد. به صورت مختصر به توضیح این موارد می‌پردازیم :
- ترازنامه : گزارشی از وضعیت مالی یک شرکت یا مجموعه در یک زمان مشخص است. مثل دارایی‌ها، بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهام. ترازنامه در تحلیل مالی به نوعی به ارزیابی سلامت مالی کلی شرکت نیز می‌پردازد. پس با استفاده از ترازنامه پی می‌برید که در یک زمان خاص چه دارایی‌ها و چه بدهی‌هایی دارید.
- صورت سود و زیان : این صورت مالی درآمدها و هزینه‌های شرکت را برای یک دوره مشخص با میزان سود یا زیان آن را نشان می‌دهد. پس با این فاکتور در تحلیل مالی می‌توان فهمید که کسب‌و‌کارتان در بازه‌ی مشخص چقدر هزینه کرده و چقدر درآمد دارد.
- صورت جریان وجوه نقد : با این گزارش جریان‌های نقدی ورودی و خروجی ، توانایی شرکت در تولید وجه نقد برای تامین مالی فعالیت و سرمایه‌گذاری را می‌بینیم . صورت جریان وجوه نقد در تحلیل مالی به شما نشان می‌دهد که پول لازم برای کسب و کار شما از کجا آمده و به کجا رفته است.
انواع روش اجرای تحلیل مالی
برای اجرای تحلیل مالی دو روش شناخته شده و معروف در دنیا مطرح است :
- تحلیل بنیادی ( Fundamental analysis )
تحلیل‌های به دست آمده از درآمد مجموعه به ازای هر سهم ( Earnings per share-Eps)که در گزارش‌ها و تحلیل مالی ثبت شده است. این نوع تحلیل برای به دست آوردن ارزش کسب و کار استفاده می‌شود . از مزیت‌های ان می‌توان به دید عمیق در اقتصاد و وضعیت مالی مجموعه نام برد. با این فاکتور می‌توان به ارزش واقعی و ذاتی سهام ( Intrinsic value )دست پیدا کرد.
- تحلیل تکنیکال ( Technical analysis )
به داده‌های ثبت شده در معدل متحرک ، اطلاعاتی وجود دارد که مورد استفاده قرار می‌گیرد. تحلیلگران تکنیکال در بازار اقتصاد معتقدند که احساسات بازار در پس هر روند ، با مشاهده‌ی الگوهای تشکیل شده در نمودارها و بررسی دقیق ، ویژگی‌های هر سهم را تشخیص می‌دهد.
مزایای تحلیل مالی در رشد کسب و کار
- اراده‌ی محکم‌تر
در تحلیل مالی تصمیمات مهمی مانند سرمایه‌گذاری، گسترش کسب و کار، کاهش هزینه‌ها ، افزایش درآمد ، نیروی ماهر ، استراتژی‌های کارآمد را با اطمینان بیشتری می‌گیرید.
- پیدا کردن به‌موقع مشکلات
با تحلیل صورت‌های مالی، می‌توانید مشکلات پنهانی موجود در مجموعه مانند کاهش سودآوری ، افزایش بدهی‌ها ، گردش مالی و مشکلات نقدینگی را به موقع شناسایی و رفع کنید.
- جذب سرمایه‌گذار
برای جذب سرمایه‌گذاران باید بدانید که آن‌ها به دنبال کسب و کارهایی هستند که آینده روشنی دارند. لذا از این جهت تحلیل مالی دقیق و محکم ، یکی از مهم‌ترین عوامل جذب سرمایه‌گذار است.
- بهبود عملکرد
در مواردی حتی با مقایسه‌ی عملکردی بین خود و رقبا می‌توانید به نتایجی از جمله پیدا کردن نقاط قوت وضعف مجموعه‌تان پی ببرید و به بهبود عملکرد اجرایی و مدیریتی‌تان بپردازید.
- شناسایی فرصت‌ها و چالش‌ها
تحلیل مالی اگر به صورت درست و دقیق انجام شود می‌تواند شمای کلی و منسجمی از عملکرد مجموعه و نقاط مثبت و منفی مجموعه ، شناسایی چالش‌ها و موانع کمک می‌کند در نتیجه باعث بهبود استراتژی‌های عملیاتی می‌شود.
- جلوگیری از ضررهای احتمالی
با شناسایی شاخص‌های ریسک مالی به صورت دقیق و به موقع ، کسب و کارها می‌توانند قبل از بروز مشکلات جدی و اتفاقات غیرقابل بازگشت ، اقدامات پیشگیرانه انجام دهند.
- بهینه‌سازی بودجه
تحلیل مالی دقیق می‌تواند به مجموعه در بهینه‌سازی بودجه و تخصیص دادن منابع لازم برای بهره‌وری مفید و حداکثری کمک کند.
روش‌ها و ابزارهای تحلیل مالی
برای انجام تحلیل مالی کارآمد ، از روش‌های مختلفی استفاده می‌شود . روش‌هایی به شکل دستی یا با استفاده از نرم‌افزارهای پیشرفته مانند Microsoft Excel، QuickBooks ،SAP و Oracle که تحلیل را آسان‌تر و دقیق‌تر می‌کنند. در ادامه به بررسی چند روش می‌پردازیم :
- تحلیل افقی : مقایسه اطلاعات مالی مجموعه در دوره‌های زمانی مختلف برای شناسایی روند نمودار رشد یا کاهش.
- تحلیل عمودی : بررسی اجزای موجود در صورت‌های مالی به عنوان درصدی از یک کل، که منجر به درک بهتر ساختار تحلیل مالی می‌شود.
- نسبت‌های مالی : استفاده از روابط بین اجزای صورت‌های مالی . برخی از نسبت‌های کلیدی عبارتند از:
- نسبت نقدینگی : این فاکتور مشخص می‌کند که شرکت تا چه اندازه می‌تواند به پرداخت بدهی‌ها در مقیاس کوتاه مدت بپردازد.
- نسبت سودآوری : این فاکتور مشخص می‌کند که مجموعه چقدر به هدف یعنی سوداوری موفق عمل کرده است.
- نسبت کارایی : این فاکتور میزان مصرف مجموعه از دارایی‌ها و منابع را مشخص می‌کند.
نکاتی در تحلیل مالی
- ایجاد ثبات در تحلیل: در هر کسب و کاری نیاز به ثباتی در تحلیل‌ها وجود دارد چنانچه که در قبل گفتیم داشتن ثبات در تحلیل مالی برای اعتمادسازی اعضای مجموعه و سرمایه‌گذاران لازم و مهم است . بنابراین برای کسب نتایج دقیق، تحلیل مالی مجموعه یا شرکت باید به صورت منظم و دقیق انجام شود.
- آموزش و به‌روز بودن : در دنیای امروزه اگر مجموعه یا شرکت با سرعت پیشرفت و اطلاعات به‌روز پیش رفت، در رقابت بازار هم دووم می‌آورد . لذا تیم مالی باید همیشه به دنبال بهبود سطح کیفی دانش ، اطلاعات و استفاده از جدیدترین روش‌ها باشد.
- سرمایه‌گذاری در ابزارها: با پیشرفت تکنولوژی ابزارهای مورد استفاده هم هر روزه بیشتر و مدرن‌تر خواهد شد ، برای رشد مجموعه‌ی خود باید با دنیای تکنولوژی به‌روز همراه شد. کما اینکه استفاده از تکنولوژی‌های جدید از ویژگی‌های بارز و کمک کننده‌شان توانایی تحلیل‌های سریع‌تر و دقیق‌تر است.
نمونه‌های کاربردی در تحلیل مالی
در نظر بگیرید که یک شرکت تولید با افزایش هزینه‌های مواد اولیه رو‌به‌رو شده است، در این مرحله ممکن است از تحلیل افقی برای شناسایی عوامل مؤثر بر هزینه‌ها استفاده کند و سپس استراتژی‌های بهبود را اجرا نماید. همچنین، شرکت‌های استارتاپی و دانش بنیان نیز اغلب از تحلیل مالی برای مدیریت جریان وجوه نقد در مجموعه و حفظ سودآوری در دوران رشد استفاده می‌کنند. مثلا شرکت‌هایی نظیر کمپانی اپل یا شرکت گوگل هم تحلیل مالی را به عنوان بخش جدایی‌ناپذیر از روش‌های استراتژیک خود در نظر می‌گیرند. اما چگونه ؟ این شرکت‌ها از داده‌های مالی و تحلیل‌ها برای ارزیابی فرصت‌های سرمایه‌گذاری مناسب و پیش‌بینی روندهای آینده استفاده می‌کنند .
مثالی برای درک بهتر : یک مجموعه‌ی تجاری میزان سود را به ازای هر سهم در سه ماهه سوم سال 2019 برابر با 2/36 دلار اعلام کرده است که این میزان بیشتر از سود به ازای هر سهم اعلام شده دوم سال 2019 با عدد 2/33 می‌باشد . در اینجا تحلیل مالی از طریق تحلیل بنیادی انجام شده و نتیجه را یک نتیجه‌ی مثبت است که افزایش ارزش واقعی هر سهم در نظر گرفته شده است.
شغل تحلیلگر مالی
در حسابداری و زمینه‌های مالی یکی از شغل‌هایی که وجود دارد تحلیلگر مالی است. تحلیلگر مالی با گردآوری اطلاعات و داده‌های اقتصادی و مالی یک مجموعه به بررسی ، تجزیه و تحلیل‌های مالی می‌پردازد و عملکردهای یک مجموعه را پیش‌بینی کرده و به امور رسیدگی می‌کند. نتیجه‌ی تحلیل‌های مالی و عملکرد سهام، اوراق قرضه و … را به مدیران و سهامداران ارائه می‌کند.
تحلیل مالی و نرم‌افزارهای حسابداری
نرم‌افزارهای حسابداری در تحلیل مالی وسیله‌ای کاربردی برای تحلیلگران است که به کمک آن می‌توانند به تهیه و تنظیم بهتر اطلاعات و داده‌ها با سرعت و دقت بالا بپردازند. سرعت بالا در حجم بسیار داده‌های یک مجموعه ، مدیران را وادار می‌کند که به استفاده از نرم‌افزارهای حسابداری بپردازند . این کار باعث می‌شود که اطلاعات به صورت حرفه‌ای مدیریت و طبقه‌بندی شوند . در طول سالیان با پیشرفت و توسعه‌ی کسب و کارها به همان میزان هم نرم‌افزارهای حسابداری گسترش یافتند .
در انتها
با مرور این مقاله به تعریف تحلیل مالی و ابعاد مختلفی از آن پرداختیم . در تعریف تحلیل مالی به صورت مختصر می‌توان گفت شناسایی میزان ارزشمندی یک مجموعه برای سرمایه‌گذاری و بررسی امور مالی یک مجموعه و تحلیل آن به روش‌های مختلف . با توجه به جایگاه مهم تحلیل مالی در هر مجموعه که هدف غایی در هر مجموعه یا شرکت یعنی سودآوری پروسه‌ی انجام است ، تحلیلگران مالی اطلاعات مفیدی از نقاط قوت و ضعف هر مجموعه ، مسیر حرکت و نحوه‌ی رشد آن حتی در دراز مدت را به مدیران و سرمایه‌گذاران می‌دهند. شغل تحلیلگر مالی یک شغل تخصصی با نیاز به دقت بالاست که به خوبی می‌تواند یک مجموعه را به موفقیت رسانده یا شانس موفقیت را از آن دور کند. پس اگر کسب و کاری دارید یا در شرف اقدام برای کسب و کار خود را دارید از اهمیت و پرداختن به تحلیل مالی در مجموعه‌ی خود غافل نشوید .
دیدگاهتان را بنویسید